Jean Monnet Bursu Nedir, Nasıl Kazanılabilir?

Herkese merhaba! Bu yazıda başvuru ve sınav aşamalarını geçip yedek listesinde kaldığım Jean Monnet bursunun ne olduğuna ve bursu nasıl kazanabileceğinize dair tavsiyelerimi paylaştım. Yazının sonunda burs ile Avrupa’ya giden bir arkadaşımın görüşlerine de yer verdim. Yurt dışında yüksek lisansa gitmek için birden fazla burs programına başvurdum ve Fulbright bursu ile Amerika’ya gittim, sitemde farklı burslar hakkında da faydalı yazılar bulabilirsiniz.

Jean Monnet Bursu Nedir?

Bu konuda bir sürü başka sitede bilgi olduğu için oldukça kısa bahsedeceğim. Türkiye’nin AB’ye girme sürecini destekleyecek uzmanların yetiştirilmesini amaçlayan bir burs. Oldukça prestijli ve kendi ailesinin sorumluluğunu taşıyabilecek yetişkin bir bireyin yaşam masraflarını karşılayacak şekilde dizayn edildiği için oldukça cömert bir burs. Programınız en fazla 12 aylık olabiliyor fakat Avrupa’da bu şekilde pek çok master programı mevcut. Türkiye’ye geri dönme zorunluluğu yok.

Bu burs geçtiğimiz senelerde tam sınav yapılıp yerleştirmeler açıklandığı sırada iptal edilerek bir sürü insanı hayal kırıklığına uğratmıştı. Ondan beri “yaa o burs artık kalkmadı mı” sorusunu duyabilirsiniz. Sağı solu belli olmayan bu bursun Brexit’ten beri her yıl İngiltere’yi kapsayıp kapsamayacağı da muallak fakat bildiğim kadarıyla hala kapsıyor.

Kendi sitelerindeki bilgi güncel olduğu için aşağıdaki iki linki bırakarak bu konuyu kısa kesiyorum.

https://www.jeanmonnet.org.tr/tr-tr/

https://blog.e-bursum.com/jean-monnet-bursu-hakkinda-bilmeniz-gereken-her-sey/

Jean Monnet Bursu Sizin İçin Doğru Mu?

Bu bursa başvurmak için Türkiye’nin AB üyeliği ile ilgili bir chapter yani “müktesebat” alanında yüksek lisansa gitmeniz lazım. Bunların tamamı burs sitesinde listelenmiş. Hangi programın hangi alana sayılacağı konusunda oldukça esnek olduklarını düşünüyorum, zira kendi alanım olan Bilgi Toplumu ve Medya alt başlığından daha önce dijital pazarlama alanına bile gidildiğini gördüm. Burs sitesinde yer alan “hosting institutions” belgesinden daha önce hangi alandan hangi programlara gidilmiş, fikir sahibi olabilirsiniz. Siyaset ve ekonomi alanlarında master yapmak istiyorsanız istediğiniz programı %99 kabul ettirebilirsiniz. 

Bu burs ile ilgil ilginç bir nokta, farklı kotaları olması. Burs kotasının yarısı devlet çalışanlarına, yüzde otuzu öğrencilere, yüzde yirmisi ise özel sektör çalışanlarına ayrılıyor. Yani sizden daha düşük puan alan biri devlette çalıştığı için bursa hak kazanabiliyor. Yedek listeler de yine kendi kotaları içinde değerlendiriliyor.

Jean Monnet ile Okul ve Bölüm Seçmek

Jean Monnet ile ilgili sevmediğim bir taraf, amacınız AB-Türkiye ilişkilerini geliştirmek olduğu için seçiciliğinizi azaltıp en az iki farklı ülkeden master’a kabul almanızı istemeleri. Benim Avrupa’da master’a gitmeyi planladığım esas ülke Hollanda olmasına rağmen bir başka ülkeden daha kabul almak zorunda kaldığım için görece kolay ve ücreti düşük, fason bir başvuru yapmak zorunda kalmıştım. Hatta o da eksik belge gönderdiğim için kabul olmadı, son dakika bir başvuru daha yaptım… derken biraz çektim bu konuda. Aynısı başınıza gelirse genelde İrlanda’da yabancıların sırf iş bulmak amaçlı ülkeye kapak atmak için gittiği çok master programı var. Oradan işinize yarayacak bir şey bulabilirsiniz. Kafanızdaki okullara alternatif arıyorsanız yukarıda bahsettiğim okul-bölüm kataloğu fikir verecektir.

Jean Monnet Süreci

Jean Monnet’ye başvurmaktaki en büyük nedenlerimden biri de başvuru koşullarının çok kolay olmasıydı. Herhangi bir hocanızdan referans mektubu almanız, niyet mektubu yazmanıza falan gerek yok. Sadece dil yeterlilik sınavına girmeniz gerekiyor ki okul başvuruları için o zaten lazım. Adeta başvurayım, bulunsun diyebileceğiniz bir burs. Yalnızca başvuru dökümanlarını gönderme tarihi genelde sonbaharda ve oldukça erken olduğu için TOEFL’a girişinizi iyi planlamak lazım.

Bursa başvuru ve sonrası süreçleri ile ilgili upuzun bir Word dökümanı yayınlıyorlar. Siteleri çok net olmadığı için oraya yönlendiren bir link bırakıyorum ama sanırım her sene bu link yenilenecektir, anasayfa veya duyurulardan da bu belgeye ulaşabilmeniz lazım. Bu belgeyi mutlaka okuyun derim, devlet bursu olduğu için her sene yeni kurallar gelebilir ve oraya bir madde olarak ekleyip geçebilirler.

Önemli bir başka nokta da bursa başvurduğunuzda sonucu bilmeden okullara başvurmanız gerektiği. Bu biraz stresli bir durum çünkü okullar kabul edilirseniz sizden genelde bir ön ödeme istiyor ama burs sonucu o zamana kadar açıklanmamış oluyor. Sistemin bu bug’ına sanırım hala bir çözüm bulabilmiş değiller. O yüzden eğer başka burslara başvurdu veya kesin gitmeye kararlıysanız süreç sizin için daha kolay olabilir.

Jean Monnet Yazılı Sınavı

Gelelim işin en önemli kısmına. Sınava başvuran, ortalama ve dil puanı kuralını sağlayan hemen herkes mart ayında bir yazılı sınava davet edilecek. Davet size bir ay öncesinde gelecek. Bu sınav, okullara niyet mektubu yazmaktan çok öte, sahiden oturup çalışmanız gereken bir sınav. Eğer bu bursa gerçekten AB ilişkileri alanında bilginiz olarak başvuruyorsanız belki bu bölüm size kolay gelebilir fakat konuya çok uzaksanız kesinlikle oturup çalışmanız gereken bir sınav.

100 puanlık 4 paragraf sorusundan oluşan bu sınavda her soruya 1.5-2 sayfa uzunluğunda yazı yazmanız gerekiyor. Geçer not en son 60 idi ama geçseniz bile en yüksek nottan en düşüğe bir sıralama yapıldığında benim gibi yedekte kalabilirsiniz. Bilhassa essay yazma sınavlarında zorlanıyorsanız pratik yapmanız gerekebilir.

Bu sınavdaki 2 soru Türkiye-AB ilişkilerinden, 2 soru ise sizin başvurduğunuz alt başlıktan geliyor. AB ilişkileri konusunda bilgim çok yüzeysel olduğu için sınav daveti gelir gelmez kalan 3-4 haftamı efektif kullanmak adına nerelerden soru çıkacağını tahmin etmeye ve oralara odaklanmaya karar verdim. Benim girdiğim yıl Brexit çok konuşulduğu için sorulardan birinin banko oradan geleceğini, diğerinin ise göçmen ilişkileriyle ilgili olacağını düşünmüştüm. Ters köşe oldum, soru sahiden hiç beklemediğim yerden geldi. Gözünüzü korkutmak istemesem de eğer vaktiniz varsa ya da ekstra bilginin zararı olmaz derseniz bence Türkiye-AB ilişkilerine ne kadar erken çalışmaya başlarsanız o kadar iyi.

Çıkan sorular aşağıdaki gibiydi. 4. Soruyu hatırlamıyorum, not etmemişim ama daha sonra aklıma gelirse yazıyı güncelleyeceğim.

1-Brexit ile birlikte AB’nin olumlu / olumsuz nasıl etkileneceğini değerlendirme sorusu vardı. Bu sorulara bir ana fikir ve başka küçük argümanlar halinde cevap vermenizi öneririm. Örneğin ben diğer ülkelerin de anti-EU olmaya başlamasından, yükselen milliyetçilikten spesifik örnekler vererek cevaplamıştım. Diğer soruda hiçbir şey yapamadığım için sanırım bu sorudan tam puan almış olmalıyım.

2-Ankara Antlaşması’nın önemi ile ilgili bir soru çıkmıştı. Türkiye-AB ticari ilişkilerine harcayacak bir dakikam olmadığı için konuya çok yabancıydım. 1-2 paragraf geveleyip diğer sorulara odaklandım. Umarım size hep çalıştığınız yerlerden çıkar.

3-Sizin alt başlığınıza dair son yıllarda Türkiye-AB ilişkilerini incelemeniz isteniyor. Bu soruyu son yılların progress raporlarını inceleyerek kolayca cevaplayabilirsiniz. Yine spesifik örnekler vermeniz ve ne ilişkileri iyiye ne kötüye götürür ona değinmeniz gerek.

4-Son soru yine alt başlığınızla ilgili. Tam hatırlamıyorum fakat birkaç sene önceki bir düzenleme ile ilgiliydi. Progress raporları dışında Türkiye’nin bu ilgili bakanlığının kaynaklarına göz atmanız faydalı olabilir.

Burs Sonuçlarının Açıklanması

Sınavdan daha zor bir taraf varsa o da sonuçların açıklanması. Ekşisözlük’te gördüğüm kadarıyla bu her sene başvuranlara sıkıntı olmuş. 3 ay sonra okula başlamanız gereken bir ortamda henüz eğitiminizi karşılayıp karşılayamayacağınızı bilmemek elbette çok hoş değil. Bu noktada okula rica edip depozito ödemeyi geciktirmeyi deneyebilirsiniz. Bende işe yaramamıştı ama programa gitmekten vazgeçtiğimi söylediğimde parayı geri verdiler. Hollandalılar -önyargı olarak algılanmasını istemem ama sanırım önyargı- biraz cimri olduğu için bende işe yaradı sanırım.

Burs sonuçları e-posta ile açıklandığında 68 puanla sınavı geçtiğimi ama 20. sırada yedekte olduğumu öğrendim. Yedekten size sıra gelip gelmediğini bilmeden beklemek daha da stresli bir süreç fakat herhangi bir sebepten vazgeçen insanlar olabileceği için yedek liste çok umutsuz bir tablo değil. Daha önceden 13. sırada yedekten bursa hak kazanan bir arkadaşım oldu.

Benim bazı kişisel nedenlerden ötürü bir an önce sonucu öğrenmem gerektiği için biraz uğraşıp üst üste mailler atarak sonunda Türkiye’deki ofisten bir görevliyle konuştum. Asil listeden yalnızca 4 kişinin çekildiğini öğrenince şansımı zorlamaktan vazgeçip okul kaydımı iptal ettim, benim arkamdakiler de net bilgi alabilsin diye yedek listeden çekildim. Sonradan öğrendiğim kadarıyla sıra bana zaten gelmeyecekmiş. Böylelikle Avrupa’da burs maceram sona erdi fakat bundan iki ay sonra esas hayalim olan Amerika’da yüksek lisans bursuna hak kazandığımı öğrendiğim için her şeyde bir hayır varmış dedim. Bu konuyla ilgili bir yazı da yakında gelecek.

Çalışma Kaynakları

1. AB’nin genel işleyişi, komisyon nedir, meclis nedir, yasa nasıl geçer… bire bir soru çıkmasa da anlamak adına onemli. “How EU works” gibi sorularla birkaç YouTube videosu izleyebilirsiniz. 
2. Bu sitede yer alan “progress report”lar sizin alanınızda Türkiye-AB ilerlemelerine dair son gelişmeleri aktaracak. Buradan banko soru çıkacağı için mutlaka çalışmanız gereken kaynaklar.
3. Avrupa Birliği’nin kendi sitelerinde futures report tarzı şeyler çıkar, onlarda sizin alanınızdaki hedeflerden soru gelebilir, genel olarak AB nelere önem veriyor ve ajandalarında ne var bilmekte fayda var. Güncel olmayabilir ama benim calıstığım örnek icin linke bakabilirsiniz.

https://ec.europa.eu/commission/publications/white-paper-future-europe_en

1. Aşağıdaki linkleri not etmişim, spesifik nedenlerini hatırlamıyorum, zamanınız kalırsa göz atarsınız 🙂 göz atıp faydalı bulduklarınızı inceleyebilirsiniz.

https://ec.europa.eu/commission/future-europe/eu-budget-future_en

https://www.europarl.europa.eu/external/html/budgetataglance/default_en.html#greece

https://europa.eu/european-union/topics/budget_en

Bursu Kazanan Birinin Gözünden

Jean Monnet Bursu ile Hollanda’nın Gröningen şehrine enerji çalışmalarından master’a giden bir arkadaşımın fikirlerini sordum. Aldığı paranın diğer pek çok öğrenciye göre çok daha iyi bir hayat standardı sağladığına katıldı. Alacağınız miktar gideceğiniz ülke ve şehre göre değişecektir, bunu da elbette unutmayın. Öte yandan burstan sonra gönderilmsi gereken raporlar ve katılma zorunluluğu olan toplantılar konusunda benim tahmin ettiğimden çok daha kafalarının rahat olduğunu da doğruladı. Dolayısıyla bu bursun gerçekten hak ederek kazanan insanların hayatını kolaylaştıracağına inancımı da arttırmış oldu.